Mensen die me goed kennen weten dat ik me gelukkig voel als ik kan lezen. Voel je even mee?
Ik … onder een blauwe hemel met hier en daar een witte kerosinestreep,
Ik … in de schaduw van een bladerdak met honderden kastanjeblaadjes,
Ik … alleen in een kleine groene oase van rust,
Ik … met klaterend water en een zanglijster op de achtergrond,
Ik … met een leesbril op mijn neus,
boek in een hand,
papier en pen binnen handbereik,
Zalig gewoon!
Op een van die gelukkige ontspanningsmomenten las ik ’t volgende:
‘Alles wat ze (school) ons bijbrengen, mon ami, is een afleidingsmanoeuvre. Binomiale formules, citroenzuurcyclus, Franse grammatica, perspectief tekenen, eisprong, driesprong, continentenverschuiving, haplotypering – allemaal bedoeld om te zorgen dat geen van ons op het idee komt om te vragen: ‘En hoe is het als je sterft? Hoe vind je een huis? Hoe vind je de juiste vrouw? Wat is de zin van het leven? … Weet je, mon ami, ze verzwijgen het belangrijkste voor ons.’
‘En dat is?,’ vraag ik.
‘Hoe we gelukkig worden.’
‘Nee, dat is het niet. Ze verzwijgen voor ons hoe we merken dat we gelukkig zijn.’
(Nina George in ‘Duizend kleuren blauw.’)
Merken jullie het wanneer je gelukkig bent?
Er wordt veel over geluk en gelukkig zijn gezongen en geschreven. Kunnen we geluk zoeken, of moeten we het zelf maken? Wat maakt een mens gelukkig? Is plezier geluk? Brengt geld geluk? Kan je gelukkig zijn als je ziek bent? Zijn anderen zoveel gelukkiger als jij? Kunnen we uberhaupt in deze wereld nog wel echt gelukkig zijn?
Geluk laat zich niet zomaar vangen, zelfs niet met de voorzichtige inspanning zoals een kind een vlinder probeert te vangen in een vlindernetje. Ook niet met eindeloos geduldig wachten zoals een visser bij zijn lijn. Geluk vliegt of zwemt niet zomaar rond in ons zelfgemaakt of ingebeeld paradijs. Ons leven zit vol pijn en tegenslag. Geluk vind je niet, geluk moet je zelf maken. Is dat niet een geweldig feit? Geen enkele super rijke, super geleerde, super popster, super sportman, super economist, super politieker, super filosoof, geen enkel mens kan geluk kopen, of afbakenen, of egoïstisch voor zichzelf opeisen. Geen enkel mens, alleen jij, bepaalt of je gelukkig wil zijn.
Happiness and joy come
from what a person is,
not from what he or she possesses
or appears to be.
(Dallin H. Oaks)
Ik heb eens gelezen (ja, wat dacht je) dat wetenschappers ontdekt hebben dat iedereen een zogenaamd vast gelukspunt heeft, een persoonlijk geluksniveau. Bij de ene mens ligt dat wat hoger dan bij de andere. Maar de mens is in staat om zijn vaste gelukspunt te verhogen. Je bent zelf de sleutel tot je geluk. Alles wat je doet, zegt, denkt en voelt heeft een invloed op je gelukkig zijn.
Marci Shimoff (co-auteur van Chicken Soup for the Woman’s Soul) heeft een boek geschreven over geluk: ‘Happy for no reason’. Daarin schrijft ze dat we bepaalde gewoontes in ons leven dienen te ontwikkelen om gelukkig te zijn. Ze gebruikte de metafoor van een huis om die gewoontes in zeven belangrijke aspecten van het leven toe te passen:
De fundering: het nemen van verantwoordelijkheid over je eigen geluk,
vier hoekstenen: je gedachten, hart, lijf en ziel.
Het dak wat voor een geïnspireerd leven staat.
En de tuin met mensen die ons omringen.
Ik moest bij haar indeling denken aan een uitspraak van Joseph Smith:
Happiness is the object and design of our existence,
and will be the end thereof,
if we pursue the path that leads to it;
and that path is virtue,
uprightness, faithfulness, holiness,
and keeping all the commandments of God.
We zullen gelukkig zijn als we de weg volgen die ernaar toe leidt.
In de Schriften staat dat ‘ goddeloosheid nooit geluk bracht (Alma 41: 10). Wat voor moois de reclame ons ook wil laten geloven, er is geen geluk te vinden in alcohol of drugs, alleen verslaving. Er is geen geluk in geweld, alleen pijn en verdriet. Er is geen geluk in seksuele ontrouw, pornografie en andere misbruiken van die goddelijke gave, alleen afstomping en degradatie van de ziel. Wat de glitter van Hollywood ook voorschotelt, je hebt zelf de verantwoordelijkheid voor je eigen leven en hoe je dat ervaart.
Het geheim van geluk is vrijheid
en het geheim van vrijheid is lef.
(Thucydides)
De mens heeft de vrijheid om keuzes te maken, maar je draagt ook de verantwoordelijkheid voor die keuze. Het leven bestaat uit keuzes, je geluk is afhankelijk van de keuzes die je maakt. Heb de moed om goede keuzes te maken. Iedereen heeft al eens spijt van gedane keuzes. Soms moet je het verleden kunnen vergeten, loslaten, om dan opnieuw keuzes te nemen die je gelukkig maken.
Eén van de hoekstenen waarover Marci het had, zijn onze gedachten, onze waardigheid. Op het pad naar geluk zijn we eerlijk met onszelf. ‘Om gelukkig te zijn, moet je een beetje uit de spotlights blijven, anders verbrand je je aan de zon en komen je vleugels los, zoals bij Icarus. En dan val je van hoog. Het is alsof de media ons in een sjabloon willen drukken van succes, en voor sommige mensen is dat oké: die zijn getalenteerd, maar sommigen zijn dat niet en die voelen zich ongelukkig. Wees dankbaar voor wat je hebt’ (Dirk De Wachter)
We zullen gelukkiger zijn als we een eerlijk beeld van onszelf geven en als we naar ons geweten luisteren. Iemand zei eens: ‘Ik ben het gelukkigst als ik geen knagend geweten heb.’
Het gaat niet om de plek, noch de omstandigheden,
alleen de eigen gedachten, de eigen geest,
kan ervoor zorgen dat iemand
gelukkig of ongelukkig is.
(Roger L’Estrange)
Je gedachten kunnen je maken of breken. Geef gedachten die je beperken geen kans om een negatieve invloed uit te oefenen. Zoek iets waar je goed in bent, wat je graag doet. Als je je creatief inzet, dan voel je je gelukkiger. Want dan moet je wel bij je eigenste ik naar binnen gaan en dan vergeet je de wereld om je heen.
Nog hoekstenen waren ons hart en onze ziel, symbolen van onze gevoelens en liefde. We zijn gelukkig als we kunnen liefhebben. Blijvende relaties en vriendschappen maken echt gelukkig.
Als ik aan bepaalde mensen denk, dan verschijnt er bijna automatisch een gelukzalige glimlach rond mijn mond.
Als ik zo eens om me heen kijk en het dichte en verre nieuws volg, dan besef ik dat geluk ook is om zelf goed en slecht te kunnen herkennen. Daardoor zullen er goede keuzes gemaakt worden.
Mensen die een doel en een missie hebben in hun leven en er trouw aan blijven, zijn gelukkige mensen. Observeer maar eens vrijwilligers in rusthuizen, in scholen, in musea enz. Je zal een ander perspectief op geluk krijgen.
Je hebt het misschien al dikwijls gehoord, maar jezelf ontwikkelen is belangrijk om gelukkig te zijn. Je persoonlijkheid, je karakter opbouwen, maakt gelukkig. Je kan alleen gelukkig zijn, wanneer je de persoon wordt die je echt bent. Leef niet het leven van een ander. Je zal gelukkig zijn als je blijft werken aan je persoonlijke groei, op wat voor gebied ook.
Confucius zei:
Er is vaak verandering nodig
om altijd gelukkig of wijs te zijn.
Ik schreef in het begin van dit bericht dat het pad naar geluk ook heiligheid en het onderhouden van Gods geboden is. Voor je nu stopt met verder lezen of je wenkbrauwen optrekt, zal ik het even anders formuleren:
Wanneer je wilt dat anderen gelukkig zijn,
toon dan mededogen.
Wanneer je zelf gelukkig wil zijn,
toon dan mededogen.
(Dalai Lama)
Kijken naar mensen om ons heen en hen trachten te helpen is een geluksbrenger. Geluk vindt zijn wortels niet in een egoïstisch leven, je oogst wat je zaait. Ralph Waldo Emerson zei het op deze manier: ‘Het geluk is een parfum: wij kunnen het niet over een ander uitstorten zonder dat er een paar druppels op onszelf vallen.’Druppels van geluk zijn je zegeningen tellen en dankbaar zijn om wat je hebt. Materiële dingen brengen geen echt geluk. Iemand schreef eens: ‘Waar ambitie eindigt, begint het geluk.’ Ambitieus zijn en streven naar rijkdom is niet slecht, zolang het geen obsessie wordt. Phil Bosmans zei het perfect:
Bij het zoeken naar de diepste reden van menselijk geluk
heb ik nooit geld gevonden,
het bezit, de luxe, het niets doen, het profiteren, het feesten.
Bij gelukkige mensen vond ik aan de basis altijd
een diepe geborgenheid en een spontane vreugde
om kleine dingen
en een grote eenvoud.
Misschien heb ik het gelukkig zijn teveel in hokjes gepropt. Leo Tolstoy zei echter: ‘Gelukkige families zijn allemaal hetzelfde, terwijl iedere ongelukkige familie op haar eigen manier ongelukkig is.’
Misschien kruipt na dit alles te lezen er een gevoel bij jou omhoog van Yes! Ik kan best gelukkig zijn!
Of is het eerder Nee! Dat kan niemand!
Voor deze laatsten nog een stukje uit ‘The King and I’:
De koning van Siam lag op sterven en Anna’s dochter vroeg:
‘Was he as good … as he could have been?’
Anna answered: ‘I don’t think any man has ever been as good … as he could have been – but this one tried.’
Het lijf en de tuin Van Marci blijven nog onbesproken. Wat kan ik zeggen over het lijf? We weten allemaal voor ons lichaam zorgen, gezond eten en voldoende bewegen, ons gelukkig stemt.
En de tuin van Marci: onze tuin, ons huis, zijn dat plaatsen waar we gelukkig zijn? Je huis moet niet in de modeboekjes kunnen staan, maar je een geluksgevoel geven vanaf je de deur opent (ook al wacht er een berg was, of strijk). Versier je huis en je tuin met familie en goede vrienden. Een gelukkig gezin en echte vrienden zijn zijn onmisbaar op ons pad naar geluk.
Een mens beseft pas veel later hoe gelukkig hij wel was, … toen de kinderen klein waren, … toen hij een prachtig lichaam had, … toen hij nog goede ogen en oren had, … toen hij nog kon werken, … toen …
Stel dat gevoel niet uit! Ga naar buiten, geniet van de zon of van de schaduw, lach met je kinderen of je huisdier, laat een boek je leven veranderen, denk na over het pad dat jij mag bewandelen, en toast samen met Toon Hermans op jouw geluk:
De zon schijnt.
Je loopt in een schitterend landschap van mooie bomen,
en vers jong groen gras.
De hemel is blauw.
Je voelt je sterk en gezond
Blijf dan eens staan in dat landschap en geef je
eens rekenschap van dat geluk.
Je hoeft het niet af te kloppen.
Integendeel.
Geluk kan je vieren.