Kerstmis: vreugdefeest of aanstootgevend?

 

 

In deze periode van het jaar waarin we de geboorte van de Heiland herdenken, zijn er veel lessen te leren. De meeste van deze lessen komen als we zien, luisteren en lezen. Niet zozeer van de woorden en de beelden, maar van wat we voelen in ons hart.

De boodschap van Kerstmis is
dat de zichtbare en materiële wereld
verbonden is met
de onzichtbare geestelijke wereld.

 

Ik hou ervan om naar kerstliedjes te luisteren en kerstverhalen te lezen. Het brengt in mezelf een zoete geest van herinneringen, vrede, reflectie en inzicht mee.

‘A Christmas Carol’ is misschien wel het meest bekende fictieve kerstverhaal. Het heeft heel veel mensen beïnvloed en men zegt wel eens dat Charles Dickens Kerstmis uitgevonden heeft.
Kerst bestond natuurlijk al lang voor Dickens geboren was. Maar voor zijn beroemde kerstverhaal was Pasen het meest gevierde christelijke feest. In bepaalde protestantse gemeenschappen werd het vieren van Kerstmis op 25 december als een heidens feest gezien. De reden dat we kerst op 25 december vieren heeft niks te maken met de geboortedatum van Jezus Christus, want die zou wel eens in de lente  kunnen geweest  zijn.
De Germanen vierden rond 21 december de joelfeesten waarbij de boze werd verjaagd en het licht begroet. In de vierde eeuw besloot keizer Constantijn de Grote dat Kerstmis op 25 december zou worden gevierd. Op deze datum werd rond de Middellandse Zee tot dan toe de zonnegod vereerd. Constantijn vond dat die eer beter paste bij Christus, die gezegd had dat Hij het Licht der wereld was. Om de kerk aantrekkelijk te maken voor nieuwe bekeerlingen stelde paus Julius I 25 december als de geboortedag van Christus in.

Wisten jullie trouwens dat de Germanen in het joelfeest altijd een groenblijvende boom in huis haalden? In de 16de eeuw verklaarde Luther de kerstboom tot symbool van de geboorte van Christus. Eerst stond de boom alleen in kerken, pas eind 19de eeuw zag men hem ook verschijnen in de protestantse huiskamers. De katholieken gaven de kerststal de ereplaats in hun huis.
De huidige tradities rond het kerstfeest zijn van land tot land verschillend. Door de globalisering dringen de Amerikaanse commerciële kerstgewoontes overal door, ook in ons land.
Maar of we nu een kerstboom al dan niet versieren, kerstkransen hangen of cadeautjes geven, als die dingen bij ons de kerstgeest oproepen zit het wel goed.

Wat is kerst?
Het is mildheid voor het verleden,
moed voor het heden
en hoop voor de toekomst.
(Agnes M. Pahro)

En deze quote brengt me dan weer bij het verhaal van Ebenezer Scrooge die de drie geesten van kerst op bezoek kreeg. Dickens schreef dit tot de verbeelding sprekende kerstverhaal in het begin van de 19de eeuw. Deze tijd was een donkere periode voor de werkmens. De meerderheid van de kinderen geboren in het arbeidersmilieu, stierf voor hun vijfde levensjaar. Kinderarbeid, hongersnood en uitbuiting waren schrijnende toestanden waarmee Dickens ook zelf in zijn jeugd geconfronteerd werd.
Het is misschien interessant om te weten dat Dickens een leeftijdsgenoot was van Friedrich Engels. Ze leefden allebei in Engeland en waren alle twee geraakt door de slechte levensomstandigheden van de arbeiders in hun tijd. Beiden hadden een talent om te schrijven. Terwijl Engels schreef over een politieke revolutie – hij vormde de inspiratie voor het ‘Communistisch Manifest’ van Karl Marx – beschreef Dickens een andere revolutie. Hij schreef over een revolutie van het hart. Hij schreef over het belang van welzijn voor de kinderen en de nood aan sociaal dienstbetoon. Dickens schreef het onsterfelijke  ‘A Christmas Carol’.

Kerstverhalen als dit, kerstfilms, kerstmuziek, … ze roepen warme gevoelens op in een – ondanks de opwarming van de aarde –  steeds koeler wordende wereld.
Dieter F. Uchtdorf zei: (in het Engels, maar er zou veel verloren gaan in mijn letterlijke vertaling)

This is a season of rejoicing! A season of celebration! A wonderful time when we acknowledge that our Almighty God sent His Only Begotten Son, Jesus Christ, to redeem the world! To redeem us!

It is a season of charitable acts of kindness and brotherly love. It is a season of being more reflective about our own lives and about the many blessings that are ours. It is a season of forgiving and being forgiven.

But perhaps most of all, let it be a season of seeking the Lamb of God, the King of Glory, the Everlasting Light of the World, the Great Hope of Mankind, the Savior and Redeemer of our souls.

I promise that if we unclutter our lives a little bit and in sincerity and humility seek the pure and gentle Christ with our hearts, we will see Him, we will find Him – on Christmas and throughout the year.

 

Ik las deze week een nieuwsbericht over een bepaalde gemeente die de kerststal wou verbannen omdat die aanstootgevend zou zijn voor sommige mensen. Als men de kerststal aanstootgevend vindt, dan heeft men het kerstverhaal niet begrepen.
Misschien moet het desbetreffend gemeentebestuur en de anti-kerststal sympatisanten het volgend verhaal eens lezen en laten doordringen:

 

Op een keer, het was enkele dagen voor Kerstmis, schilderden drie mannen op een muur:
Vreemdelingen buiten!’
Wat later kon je in de kleine stad horen:
‘Kom, nu is het genoeg. Wij doen wat op de muur staat. Wij zijn weg!’
Eerst kwamen de pakjes cacao naar buiten, dan de chocolade en de pralines in hun kerstverpakking. Zij wilden naar Ghana en West-Afrika.
De koffie volgde.
De ananas en de bananen kropen uit hun kisten.
Ook de druiven uit Zuid-Afrika.
De peperkoek en de koekjes twijfelden. Want zij zijn gemaakt van meel uit België, maar kregen hun pittige smaak van kaneel uit India.
Japanse computerspelletjes trokken in lange rijen naar het oosten.
In de lucht zag men kalkoenen terug naar Engeland vliegen, en tapijten die naar Teheran wilden.
De stoololie en de benzine vormden beken en vloeiden naar Saudi-Arabië en Koeweit.
Auto’s vielen uit elkaar:
wat uit aluminium gemaakt was, trok naar Rusland, het koper trok naar Zimbabwe, het ijzer naar Brazilië, de rubberen onderdelen naar Congo.
Na drie dagen herinnerde er niets meer nog aan vreemdelingen. Omdat het bijna Kerstmis was, zongen de mensen Stille Nacht, maar dan heel stil omdat het eigenlijk een Oostenrijks liedje is.
Maar één stel was gebleven: Maria, Jozef en hun zoontje Jezus.
‘Wij blijven,’ zei Maria, ‘want als wij ook weggaan, wie zal er dan nog de weg naar de menselijkheid kunnen wijzen?'( naar H. Wôllenstein)

 

The glitter of the season should never

prevent us from truly seeing

The Prince of Peace.

(Dieter F. Uchtdorf)

Vrolijk kerstfeest iedereen!

 

 

Cadeautjestijd

In deze tijd van het jaar staat in heel wat huizen op een centrale plaats een kerstboom te pronken met ballen, hartjes, popjes, slingers en lichtjes. Men moet goed zoeken om er nog een stalletje naast te vinden. Om de mooi ingepakte cadeautjes te zien heb je echter geen bril nodig. Cadeautjes zijn een deel van Kerst geworden.

 

Toen ik een kind was waren pakjes onder de kerstboom zeldzaam. De Sint had pas geschenkjes gebracht en Nieuwjaar stond te wachten om zijn cadeaus te geven. In mijn tienerjaren groeide de commerce rond het kerstgebeuren en men kon de eerste kerstman Hohoho horen roepen. Tegenwoordig kan je je geen kerst meer inbeelden zonder cadeautjes.

The spirit of Christmas puts in our hearts
a desire to give joy to other people.
(Henry B. Eyring)

Weet jij nog welk geschenk er voor jou vorig jaar onder de kerstboom lag? Was het een hippe trui of een paar glanzende schoenen? Was het je lievelingsparfum of een juweel? Of was het een boek dat op je verlanglijst stond om te lezen, of een Bongobon? De kans bestaat dat de cadeaus die we kregen vervlogen zijn met het verstrijken van het jaar. De trui is misschien gekrompen in de was en de schoenen zijn versleten. De parfum is leeggespoten en het juweel ligt ergens in een doosje. Het boek is uitgelezen en de bon is opgesoupeerd.

Weet je nog welk geschenk je ooit met je hele hart hebt gegeven? Deze vraag laat je waarschijnlijk dieper nadenken en ik ben er zeker van dat enkele tedere herinneringen naar boven komen.

Het is door te geven
in plaats van te krijgen
dat de geest van kerst
in ons huis binnenkomt.

Ik herinner me de vele ‘geheime missies’ die we met ons gezin uitvoerden. Met de allures van 007 werd een verrassingspak door een supersnelle Flash aan een deur gedropt. Het geven bracht een warm gevoel waar ik nu nog vrolijk van kan worden.
En wat is er zaliger dan een geschenk uit te zoeken voor een geliefde en dan, als het pakje geopend wordt, met een glimlach en fonkelende ogen beloond te worden?

Rond kerst zoeken we cadeautjes die we willen geven aan mensen die we graag zien.  Sommige van de beste geschenken kan je echter niet inpakken.

Paul kreeg eens als kerstcadeau een sportwagen van zijn broer. Toen Paul op kerstavond zijn kantoor uitkwam, stond een armtierige jongen met bewonderende blikken naar zijn glimmende nieuwe racewagen te kijken.
‘Is die auto van u, meneer?’
Paul knikte. ‘Die heb ik voor kerstmis van mijn broer gekregen.’
De jongen was verbijsterd.
‘Bedoelt u dat u hem hebt gekregen? Zo maar voor niks? Tjonge, ik wou dat …’
Hij aarzelde even. Natuurlijk wist Paul wat die jongen wou wensen. Dat hij ook zo’n broer zou hebben. Maar Paul voelde een rilling over zijn rug lopen toen de jongen zei:
‘Ik wou dat ik zo’n broer zou kunnen zijn.’
Paul keek de jongen verbaasd aan en in een opwelling vroeg hij: ‘Heb je soms zin om even een eindje mee te rijden in mijn auto?’
‘Cool!’
Nadat ze een stukje gereden hadden draaide de jongen zich met glinsterende ogen naar Paul en vroeg: ‘Meneer, zou u voor mijn huis willen stoppen?’
Paul glimlachte. Natuurlijk wilde die knaap zijn buren laten zien dat hij met een chique auto naar huis werd gebracht. Maar Paul vergiste zich weer.
‘Wil je daar stoppen, bij die twee treden? Ik kom direct terug.’
De knaap rende het trapje op. Even later kwam hij terug, maar nu heel langzaam. Hij droeg zijn kreupele broertje in zijn armen, zette hem neer op de onderste trede en wees naar de auto.
‘ Daar staat hij, maatje. Precies zoals ik het je vertelde. Hij heeft hem voor kerstmis van zijn broer gekregen en hij moest er geen cent voor betalen. Er komt een dag dat ik jou er net zo een zal geven… Dan kan je zelf gaan kijken naar al die feestelijke etalages waar ik over verteld heb.’
Paul stapte uit zijn auto en tilde de kleine jongen op de voorbank. De oudere broer ging met glinsterende ogen naast hem zitten en gedrieën begonnen ze aan een feestelijke rit die ze zich nog lang zouden herinneren.
Die kerstavond begreep Paul wat Jezus bedoeld had toen Hij zei: ‘ Het is zaliger te geven …’

 

 

De waarde van een geschenk
wordt niet bepaald door de prijs.
(Gotthold Ephraim Lessing)

Natuurlijk is het leuk om iets te geven. Als het met ons hart gegeven wordt is het goed. Maar misschien moeten we ook eens stilstaan bij de niet-tastbare geschenken die we kunnen geven. Niet voor niets zei Ralph Emerson:

Het enige geschenk is een deel van jezelf.

Een deel van jezelf geven, dat kan oprechte aandacht en tijd zijn. Er is een kerstlied: ‘Have yourself a merry little Christmas’. We kunnen onszelf een prachtige kerst geven als we de geschenken onthouden die God ons gegeven heeft, en als we deze zoveel mogelijk aan anderen geven.

Be an angel to someone else whenever you can,
as a way of thanking God for the help
another angel has given you.
(Eileen Elias Freeman)

Nog een laatste gedachte over cadeautjes. Stel je voor dat je de prachtige pakjes die je gaat krijgen met verwondering bekijkt: Wat is het mooi ingepakt? Wat zou er in zitten? Je schudt er eens mee en legt het dan neer zonder het ooit open te doen.
Dat zou maar raar zijn. Maar eigenlijk doen we dat soms met de geschenken die God ons geeft.

‘ Want wat baat het een mens indien hem een geschenk wordt gegeven en hij het geschenk niet aanneemt? Zie, hij verheugt zich niet in hetgeen hem wordt gegeven, evenmin verheugt hij zich in hem die de gever is van het geschenk.’ L&V 88:33

God offers His priceless gifts freely to all at Christmas and throughout the year. I pray we will not leave them unopened but receive them.
And as we do, we will be filled, step by step and degree by degree, with love, joy, peace, purity and power. (Douglas D. Holmes)

 

Kerstfeest, een familiefeest waar we het grootste geschenk aller tijden vieren: het geschenk van de Zoon van God, Jezus Christus.

Want zo lief heeft God de wereld gehad, dat Hij Zijn eniggeboren Zoon gegeven heeft, opdat ieder die in hem gelooft, niet verloren gaat, maar eeuwig leven heeft.
Johannes 3: 16

We voelen ons dikwijls gestresseerd in de kerstperiode. We willen de perfecte cadeautjes vinden, de volmaakte menu samenstellen en ons huis in een echte kerstsfeer dompelen. Ik geniet ervan om dit te kunnen doen en het zal een pak van mijn hart zijn als alles op tijd in orde is. Net zoals de meeste mensen hou ik van geven en het is fijn om dit in deze periode van het jaar dat eens extra in de verf te kunnen zetten.
Geniet van het shoppen, relax af en toe met een goed kerstboek, luister naar kerstliedjes en vergeet niet dat er een heleboel mensen wachten op je niet-ingepakte cadeautjes.

 

Nog een boekentip (Engelstalig): The Gift van Richard Paul Evans.

 

Filmpje: The first gift of Christmas:

https://youtu.be/uzjFEMmM0Xs

Me-time of eenzaamheid?

Het vroor en het was dus heel koud, maar in de ijsblauwe lucht nodigde een stralende zon me uit om me goed in te duffelen en wat tijd buiten door te brengen. Ik besloot om een fikse wandeling te maken in het natuurreservaat het Molsbroek in Lokeren. Ik keek er naar uit om te genieten van dit kleine stukje natuurschoon zo dicht bij mijn huis.
Enkele Canadese ganzen en een groepje meerkoeten keken minzaam toe hoe mijn eenzame schaduw langs het verdorde riet gleed. Ik voelde me ‘alleen op de wereld’ en genoot van dat uurtje me-time tussen de eenden en de aalscholvers. Het was een onderonsje met mezelf en mijn gedachten. Niemand die mijn denken verstoorde.
Paul Tillich zei: ‘De taal heeft het woord ‘loneliness’ geschapen om de pijn van het alleen-zijn uit te drukken, en het woord ‘solitude’ om de glorie van het alleen-zijn gestalte te geven.’

Ik was blij om even alleen te zijn. In de stilte en de eenzaamheid van het Molsbroek kon ik de chaos in mijn binnenste ordenen en mijn ‘bronnen’ hernieuwen. Die bewuste tijd alleen gaf me een heleboel voordelen: een frisse neus, het blij gevoel dat ik kon doen wat ik deed, een babbeltje met ‘hierboven’ en het opfrissen van mijn vogelkennis. Met opgeladen batterijen ging ik glimlachend terug naar huis.

De eenzaamheid is een goede plaats
om te bezoeken,
maar een slechte plaats
om te verblijven.
(Josh Billings)

 

Ik wandel eens graag alleen, maar zou het niet meer zo leuk vinden moest ik altijd alleen moeten wandelen.
‘Het gerecht eenzaamheid smaakt wel goed als je het niet elke dag eet.’ (Simon Carmiggelt)
De adelaar vliegt alleen en de kraai in troepen; de mens heeft het alleen-zijn af en toe nodig, maar ook gezelschap. Er bestaat zo iets als goede en slechte eenzaamheid. In de Bijbel lezen we dat het niet goed is dat de mens alleen is. Volgens dr. Julianne Holt-Lunstad is het echt niet goed als de mens sociaal geïsoleerd is. Menselijke relaties hebben niet alleen invloed op het emotioneel en psychisch welzijn, maar zijn ook van vitaal belang voor de lichamelijke gezondheid.
Eenzaamheid kent vele gezichten.
Maar maken meer contacten minder eenzaam? Niet altijd. Want naast ‘sociaal eenzaam’ kunnen mensen zich ook ‘emotioneel eenzaam’ voelen. Ze missen dan een hechte, affectieve band met iemand.

 

Iedereen is wel eens eenzaam. Eenzaamheid treft zowel jonge als oudere mensen. Ik las ooit dat meer dan een kwart van de Belgische bevolking zich sterk sociaal eenzaam voelt (niet te verwonderen in deze digitale wereld). Een vijfde van de Belgen geeft aan zich sterk emotioneel eenzaam te voelen (onderzoek van Leen Heylen).

Iedereen voelt eenzaamheid ook anders aan, Het is een individuele ervaring. Ben ik al eenzaam geweeest? ja, hoor. Het was voor mij pijnlijk om een gebrek aan verbondenheid met anderen te ervaren en het gaf me een diep soort verdriet, een gevoel van leegte. Ik heb dat ervaren toen ik pas gehuwd was en mijn ouderlijke thuis miste (hoewel ik een schat van een man heb). Ik voelde me eenzaam toen een goede vriendin naar het andere einde van de wereld ging wonen, ik voelde me heel alleen in het ziekenhuis na een zware operatie en eenzaamheid spookte ook thuis in mijn hoofd na contact met het ‘burn-out monster’.
Ik heb me ook eenzaam gevoeld toen ik niet alleen was, toen ik omringd was door anderen maar toen ik het gevoel had dat het hen niet uitmaakte hoe het met me ging.

 

We hebben allemaal behoefte aan liefde, aanvaarding en succes. Als die behoeften niet vervuld worden voelen we ons niet geliefd, uitgesloten en een looser. Dat brengt dan weer gevoelens van frustratie, ontmoediging, zelfmedelijden en eenzaamheid mee. We hebben er allemaal wel eens mee te maken.
We zullen in ons leven allemaal uitdagingen en moeilijkheden hebben. We zullen ons allemaal wel eens uitgesloten, gebroken en alleen voelen. Als ik me zo voel dan weet ik dat het belangrijk is om te onthouden dat ik nooit echt alleen ben, dat de Heer me zijn troost beloofd heeft en dat de Heilige Geest altijd in mijn nabijheid kan zijn. Als ik dat besef dan keer ik me naar mijn Hemelse Vader. Hij trekt me steeds weer recht. Hij zal niet altijd alles voor me oplossen, maar Hij leidt me wel door elke storm.

We zijn niet op deze aarde geplaatst om er alleen voor te staan. Wat een verbluffende bron van kracht en van troost staat ieder van ons ter beschikking. Hij die ons beter kent dan wij onszelf kennen, Hij die alles overziet en die het eind vanaf het begin kent, Hij heeft ons verzekerd dat Hij er altijd zal zijn om ons te helpen als wij er maar om vragen. We zijn nooit alleen. (Thomas S. Monson)

Eenzaamheid is niet goed voor de gezondheid, het kan zelfs je leven aanzienlijk verkorten. Dus, bekruipt er je een gevoel van eenzaamheid neem dan de koe bij de horens:
Mis je iemand? Bel dan zelf eens.
Wil je iemand ontmoeten? Nodig zelf eens iemand uit.
Wil je begrepen worden? Leg het dan uit.
Heb je vragen? Vraag.
Heb je iets niet graag? Zeg het dan.
Vind je iets leuk? Vertel het.
Wil je iets? Vraag het.
Hou je van iemand? Zeg het.
Denk je echt dat niemand je hoort? Bid.

Psychologe Ilse Reynders gaf ook nog tips om een gevoel van eenzaamheid te doorbreken:
Wees jezelf. Heb niet te veel oppervlakkige contacten. Leer alleen zijn met jezelf en streef ernaar om in je sociaal leven zoveel mogelijk ‘echt’ te zijn. Diepgang in relaties kan alleen ontstaan wanneer je authentiek bent.
Wees niet te kritisch ten opzichte van anderen, dit kan leiden tot eenzaamheid. Een geïdealiseerd beeld van vriendschappen resulteert in geen of weinig diepgaande contacten.
Ontwikkel je eigen interesses. De kwaliteit van de relaties die je met andere personen aangaat, hangt heel nauw samen met je eigen gedrag. Wanneer je zelf groeit en je eigen interesses ontwikkelt zullen je relaties meegroeien.

 

Ik wil aan de tips van Ilse Reynders nog het volgende toevoegen: denk aan hoeveel mensen van je houden en om je geven. Probeer naar het goede te kijken in je leven en help anderen.

I believe that for most of us the best medicine for loneliness is work, service in behalf of others.
(Gordon B. Hinckley)

Zoek manieren om mensen om je heen te dienen, je gezin te helpen. Ze kunnen zich even alleen voelen als jij. Elk goed ding dat je doet voor iemand anders, zal de eenzaamheid die je voelt laten afbrokkelen. En vergeet niet te bidden. Christus zei: ‘Nader tot mij en Ik zal tot u naderen’

God’s light is real. it is available to all. It gives life to all things. It has the power to soften the sting of the deepest wound. It can be a healing balm for the loneliness and sickness of our souls. In the furrows of despair, it can plant the seeds of a brighter hope. It can enlighten te deepsest valleys of sorrow. It can illuminate te path before us and lead us through the darkest night into the promise of a new dawn. (Dieter F. Uchtdorf)

Ik las ergens dat eenzaamheid een mens tot depressiviteit kan leiden, zelfs tot waanzin. Bijvoorbeeld bij een astronaut die een jaar alleen in een ruimtestation zit. Daarom ontwikkelden ze bij Toyota de gezelschapsrobot Kirobo om mee te kletsen. Toen de astronaut terugkeerde bleef die robot alleen achter in het ruimte station. Na een tijd zond Kirobo de volgende boodschap naar de aarde: ‘I hope you’ll look up at the sky sometimes and think of me.’ Hij was zelf eenzaam!
Eender zijn al eenvoudiger sprekende robots getest om ouderen zich minder eenzaam te laten voelen, onder andere de iCat van Philips en een zeehondje genaamd Paro. Ook die hadden succes!
Volgens onderzoek aan de universiteit van Chicago zorgt elke vorm van respons ervoor dat een mens zich minder eenzaam voelt, of die respons nu van een ander mens, een dier of een robot komt.

 

Het zou de zoveelste schande voor de mensheid zijn moesten we de oplossing voor eenzaamheid aan robots overlaten. Ik geloof nog steeds dat de mens een goede inborst heeft. Maar met al de feestelijkheden in het vooruitzicht zouden we die goede inborst wel eens kunnen vergeten en voorbijlopen aan het feit dat er veel eenzame mensen zijn.
Ik hou van december, van het knetterende haardvuur, van dansend kaarslicht, van kerstmuziek, kerstfilms en de hele sfeer uit de boeken van Charles Dickens. Met zoveel gezelligheid, muziek, gelach en vakantiedagen is het gemakkelijk om de eenzaamheid van anderen niet te zien. Zeker met de feestdagen worden gemis en gebreken duidelijk gevoeld en zijn er velen kwetsbaar en alleen. Ooit was er een spreuk van Bond zonder Naam: Nodig een eenzame uit.
Misschien vinden we dat te moeilijk, zelf een bezoekje brengen is misschien gemakkelijker. Er wachten zoveel eenzame mensen op onze liefde, onze waardering en onze vriendschap. We kunnen de hele wereld niet omarmen, maar een enkeling wel. We moeten echt niet veel doen: een glimlach, een knipoog, een schouderklop, wat steun. Laat de mensen om je heen voelen dat ze waardevol zijn.

Veel mensen zijn eenzaam

geloof me

daar is niets tegen,

het mag,

Maar kom je ze tegen

zeg dan op z’n minst even:

‘dag’

(Toon Hermans)